Laatste update: januari 2025
Carcassonne, het populaire bordspel dat zijn naam ontleent aan de beroemde middeleeuwse vestingstad in Zuid-Frankrijk, is sinds zijn eerste uitgave in 2000 een favoriet onder heel veel spelers. Het spel, ontworpen door Klaus-Jürgen Wrede en uitgegeven door 999 Games, heeft een eenvoudige maar strategische opzet waarbij spelers tegels leggen om steden, wegen, kloosters en weilanden te bouwen. Door de jaren heen zijn er talloze uitbreidingen en varianten verschenen. In dit artikel duiken we in de wereld van Carcassonne en bespreken we alle versies, uitbreidingen en promo's.
Klik op een link om direct naar dit deel van het artikel te gaan:
1. Basisspel
2. Uitbreidingen
3. Opzichzelfstaande edities
4. Promo's en speelmatten
5. Oude opzichzelfstaande edities
Basisspel
De originele versie van Carcassonne werd in 2000 uitgebracht en won een jaar later de prestigieuze Spiel des Jahres-prijs. In dit bekende legspel bouwen de spelers gezamenlijk de Franse stad Carcassonne op met al haar wegen, steden, kloosters en weiden. Door het inzetten van horigen scoren ze punten voor afgebouwde projecten. In de nieuwe editie zijn de mini-uitbreidingen De Rivier en De Abt als standaard opgenomen.
Uitbreidingen
Carcassonne heeft talloze uitbreidingen die nieuwe elementen en complexiteit aan het basisspel toevoegen. Hieronder vind je ze allemaal.
1. Kathedralen & Herbergen
Deze eerste uitbreiding bevat een flink aantal nieuwe tegels en voegt hiermee herbergen toe die wegen meer punten waard maken en kathedralen die steden lucratiever (maar ook riskanter) maken. Verder krijgt iedere speler een extra grote horige die voor twee telt en bevat deze uitbreiding speelstukken voor een zesde speler.
2. Kooplieden & Bouwmeesters
De tweede uitbreiding op Carcassonne introduceert een drietal nieuwe elementen. Met handelswaren in een stad kunnen de spelers goederen verzamelen voor bonuspunten. Zo kan het opeens interessant zijn om een stad af te bouwen waar je zelf niet staat. Verder zorgen varkens ervoor dat je aan het einde van het spel een punt meer krijgt voor de steden aan je weilanden. Tot slot kun je nu ook een bouwmeester op een weg zetten. Deze geeft je de mogelijkheid om een extra tegel te trekken als je de betreffende weg verlengt. Je kunt de unieke Carcassonnebuidel in deze uitbreiding gebruiken om tegels uit te trekken.
3. De Draak, de Fee & de Jonkvrouw
Deze derde uitbreiding voegt fantasie-elementen toe, zoals een draak die meeples kan verwijderen en een fee die bescherming biedt. De spelers mogen om beurten een stap met de draak zetten. Kies je ervoor om geen meeple te zetten, dan mag je de fee verplaatsen. De tegel waar zij op staat is verboden terrein voor de draak. Dan is er nog de jonkvrouw. Wanneer zij in een stad wordt aangelegd, zal ze een ridder naar de voorraad doen terugkeren.
4. De Toren
De vierde uitbreiding introduceert torendelen waarmee Carcassonne voor het eerst de hoogte in gaat! De spelers bouwen gezamenlijk aan torens en kunnen meeples van elkaar gevangen nemen. Verder bevat deze uitbreiding een handige tegeltoren.
advertentie:
5. Burgemeesters & Abdijen
In de vijfde uitbreiding ontmoeten we de burgemeester van Carcassonne. Hij is niet alleen, maar brengt vele andere leuke toevoegingen met zich mee. Zet burgemeesters in, die zoveel meeples waard zijn als het aantal schildjes in de stad. Verder kun je een herenboerderij in een weide zetten, waarmee je alle boeren daar aan hun eigenaars teruggeeft. Die krijgen daar nog wel punten voor, maar jij hebt deze weide aan het einde van het spel voor jou alleen. De transportwagens tellen als meeples, maar kunnen na het afbouwen van de stad, de straat of het klooster waar ze op staan naar een aangrenzend project worden verplaatst. Met abdijen kun je gaten in het speelveld opvullen en alles afbouwen.
6. Graaf, Koning & Consorten
Deze zesde uitbreiding bevat 4 mini-uitbreidingen. De graaf van Carcassonne brengt meteen de 12-tegels grote stad Carcassonne in het spel van waaruit de omgeving wordt bestuurd. De rivier II biedt een alternatief of een uitbreiding van de eerste rivier uit het basisspel. De koning & roofridder dagen spelers uit om zo groot mogelijke steden en wegen te bouwen. Tot slot vind je in de doos de cultusplaatsen. Wie als eerste zijn cultusplaats of klooster afbouwt, krijgt punten, de ander krijgt niets.
7. De Katapult
In deze zevende uitbreiding op Carcassonne, de Katapult, werden meeples door een houten speelstuk op het speelveld gelanceerd.
Uiteindelijk bleek De Katapult meer een gimmick te zijn dan een toevoeging die past bij de geest van Carcassonne. Om die reden is De Katapult niet langer beschikbaar.
8. Bruggen, Burchten & Bazaars
In deze achtste uitbreiding worden er weer een aantal unieke elementen geïntroduceerd. Met de bruggen bouw je hoge, imposante bouwwerken, die je over tegels heen zet. Hiermee kun je die ene weg die dood lijkt te lopen toch afbouwen. Met de burchtfiches heb je de kans om van kleine steden burchten te maken, waarmee je voor elk naburig afgebouwd project punten krijgt. De bazaars introduceren een veilingsysteem. De speler die een bazaar aanlegt, trekt daarna drie tegels waarop geboden kan worden. Als je tegenstander deze wil aanleggen, moet hij jou daar eerst punten voor betalen. Deze veiling geeft een compleet nieuwe dimensie aan Carcassonne. Door slim op te bieden kun je je medespelers veel punten afnemen.
advertentie:
9. Schapen & Heuvels
Door toevoeging van deze negende uitbreiding ontstaat er hoogteverschil in een spelletje Carcassonne. Als je een tegel met een heuvel trekt, doe je daar eerst een andere tegel onder. Hiermee creëer je een lastige situatie voor spelers die de tegelvoorraad scherp in de gaten houden. Een op een heuvel gezette meeple kan daarnaast tijdens een telling bij een gelijkspel de doorslag geven. Verder zitten er tegels met wijngaarden in de doos, waarmee je je monniken aan het werk kunt zetten. Hiermee wordt de waarde van een klooster flink verhoogd. En dan zijn er nog de herders die op een weidetegel gezet. Je trekt meteen een fiche uit de herdersbuidel. Voor elk schaap dat op de fiches staat, krijg je 1 punt. Bij elke tegel die aan je weide wordt gelegd, mag je weer een fiche trekken of de kudde naar binnen drijven en de punten incasseren. Trek je echter een fiche met een wolf erop, dan wordt je hele kudde met huid en haar opgegeten en keert je herder gedesillusioneerd terug naar de voorraad. Dit spelelement biedt je de mogelijkheid veel punten te halen, mits je op tijd weet te stoppen.
10. Het Circus
In de tiende en laatste uitbreiding is het rondreizende circus vol verrassingen in Carcassonne aangekomen. Als een speler een tenttegel trekt, begint de circusshow. Je probeert je meeples in de buurt van de circustent te zetten om extra punten te verdienen, afhankelijk van een gedekt dierfiche onder de tent. Daarnaast worden er op artiestentegels meeples op elkaar gestapeld. De spelers werken samen om zo'n toren van meeples te maken. Tot slot is er de circusdirecteur, met de kenmerkende hoge hoed. Circusdirecteuren zijn gewone meeples, maar krijgen extra punten als ze hun werk in de directe omgeving van het circus of artiesten doen.
Opzichzelfstaande edities
Carcassonne Big Box 3
De Big Box is een Carcassonnepakket met het basisspel en maar liefst 11 uitbreidingen! Hiermee kun je oneindig variëren. Het speelmateriaal past praktisch in de doos, waardoor je alles altijd gemakkelijk bij de hand hebt. De Carcassonne Big Box bestaat uit het basisspel, de eerste uitbreiding Kathedralen & Herbergen en de tweede uitbreiding Kooplieden & Bouwmeesters. aangevuld met 9 mini-uitbreidingen, namelijk: De Abt, De Rivier, De Vliegtuigen, De Veerboten, Nieuwsberichten, De Goudmijnen, Tovenaar & Heks, De Rovers en De Graancirkels.
Carcassonne Junior
Carcassonne Junior is een bewerking van het basisspel Carcassonne. Deze vereenvoudigde versie is al geschikt voor kinderen vanaf 4 jaar. Je krijgt 8 houten speelstukken, de zogenaamde kinderen van Carcassonne en legt landtegels aan elkaar. Als een weg is afgebouwd, mag je een van je speelstukken op die weg zetten als jouw kleur erbij staat. Als jij als eerste al jouw speelstukken op het landschap hebt gezet, heb je gewonnen.
Promo's en speelmatten
Minibundel 1
Deze bundel bevat 4 mini-uitbreidingen die met het basisspel te combineren zijn, namelijk: Kloosters in Duitsland, Kathedralen in Duitsland, De Markten in Leipzig en De Tollenaars. Elk van de mini-uitbreidingen voegt subtiele spelregelveranderingen toe, die het spel net een beetje anders maken.
Carcassonne Maps: Frankrijk, Benelux, Duitsland, Groot Brittannië en Iberisch Schiereiland
Met Carcassonne Maps speel je Carcassonne op een grote landkaart. Deze varianten op Carcassonne geven nieuwe manieren om punten te scoren.
advertentie:
Oude opzichzelfstaande edities
Stille Zuidzee (2013)
Wintereditie (2013)
Goudkoorts (2015)
Door Berg en Dal (2015)
Amazone (2016)
Safari (2018)
Jagers & Verzamelaars (2002/2020)
De Mist (2022)
Welke Carcasonne versie of uitbreiding is jouw favoriet? Laat het weten in de reacties!
advertentie:
Reactie plaatsen
Reacties